تا چند سال پیش، تلفن همراه تنها وسیله‌ای برای تماس و پیام بود؛ اما امروزه، گوشی‌های هوشمند به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شده‌اند. بسیاری از ما روزمان را با چک‌کردن اعلان‌ها آغاز می‌کنیم و شب با مرور شبکه‌های اجتماعی به خواب می‌رویم. اما آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که شاید این رفتارها نشانه‌ای از یک اعتیاد پنهان باشند؟ اعتیادی که از نظر روان‌شناسان حتی می‌تواند به اندازه مواد مخدری مثل شیشه، مخرب و ویران‌گر باشد.
موبایل‌ها در ظاهر ابزارهایی برای راحتی هستند، اما عملکرد آن‌ها در مغز شبیه به محرک‌هایی‌ست که مواد مخدر ایجاد می‌کنند. وقتی نوتیفیکیشن جدیدی دریافت می‌کنیم، مغز ما دوز کوچکی از دوپامین ترشح می‌کند—هورمونی که حس لذت و پاداش را فعال می‌کند. با تکرار این چرخه، وابستگی ذهنی شکل می‌گیرد و ما ناخودآگاه بارها و بارها گوشی خود را چک می‌کنیم، حتی زمانی که خبری نیست.
اگر یکی یا چند مورد از موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند، ممکن است شما هم درگیر این نوع وابستگی باشید:
اضطراب یا بی‌قراری در زمان نبودن گوشی
چک کردن گوشی حتی بدون دریافت اعلان جدید
صرف زمان زیاد در شبکه‌های اجتماعی بدون هدف مشخص
کاهش تمرکز، مخصوصاً در کار یا مطالعه
اختلال در خواب به دلیل استفاده شبانه از گوشی
اعتیاد به گوشی، برخلاف مواد مخدر، قانونی و پذیرفته‌شده است. همین موضوع باعث می‌شود بسیاری از افراد نسبت به آن بی‌توجه باشند. اما عملکرد آن در مغز دقیقاً مشابه با اعتیادهای دیگر است. دوپامین، همان ماده شیمیایی که پس از مصرف مخدر ترشح می‌شود، در اعتیاد دیجیتال نیز نقش کلیدی دارد.
اعتیاد به موبایل، تنها یک وابستگی روانی نیست. این وابستگی می‌تواند مشکلات جدی جسمی و روانی ایجاد کند:
اختلال خواب و بی‌خوابی مزمن
افزایش اضطراب و افسردگی
کاهش تعاملات اجتماعی واقعی
بروز مشکلات عضلانی و بینایی به دلیل استفاده مداوم
پیامدهای اعتیاد موبایلی بر خانواده و روابط عاطفی
یکی از مهم‌ترین آسیب‌های اعتیاد به گوشی، تأثیر آن بر روابط عاطفی است. وقتی زمان بیشتری را با گوشی می‌گذرانیم تا با همسر، فرزند یا والدین، فاصله‌های عاطفی شکل می‌گیرند. بسیاری از مشاجرات زناشویی امروز، ریشه در بی‌توجهی یکی از طرفین به دلیل استفاده زیاد از موبایل دارد.
اگر احساس می‌کنید شما یا اعضای خانواده‌تان دچار اعتیاد به موبایل شده‌اید، مرکز مشاوره مهرآفرین می‌تواند راه‌حل‌هایی عملی و علمی به شما ارائه دهد. در مهرآفرین با استفاده از روان‌درمانی، مشاوره خانواده و تکنیک‌های اصلاح رفتار، به شما کمک می‌کنیم تا وابستگی دیجیتال را مدیریت کنید و کیفیت زندگی خود را بازگردانید.
???? مشهد – قاسم‌آباد – چهارراه مخابرات به‌سمت میدان امام علی (ع) – نبش امامیه ۱۸
???? شماره تماس: 09151596001
برای ترک اعتیاد به موبایل، نیازی به حذف کامل آن نیست. کافی‌ست کنترل استفاده را به‌دست بگیریم:
تعیین زمان مشخص برای استفاده از گوشی
خاموش کردن اعلان‌های غیرضروری
استفاده از اپلیکیشن‌های محدودکننده زمان مصرف
جایگزین کردن استفاده از گوشی با فعالیت‌های مفید مثل مطالعه، ورزش یا مکالمه با عزیزان
تمرین «دیجیتال دیتاکس» – مثلاً یک روز در هفته بدون تکنولوژی بودن
موبایل وسیله‌ای بسیار مفید است، اما اگر نتوانیم آن را مدیریت کنیم، تبدیل به مخدری مدرن می‌شود که نه‌تنها ذهن ما را تسخیر می‌کند، بلکه زندگی واقعی‌مان را هم از ما می‌گیرد. اگر احساس می‌کنید گوشی بیش از حد در زندگی‌تان حضور دارد، همین امروز زمان تغییر است. با کمک متخصصان روانشناسی و همراهی خانواده، می‌توان از این اعتیاد پنهان رهایی یافت.
