وقتی فردی تصمیم به درمان می‌گیرد—چه در حوزه اعتیاد، چه مشکلات روانی، چه اختلالات رفتاری و چه چالش‌های روحی—در واقع قدم به مهم‌ترین و تعیین‌کننده‌ترین مرحله زندگی‌اش گذاشته است.
اما این تصمیم مهم زمانی به نتیجه می‌رسد که درست هدایت شود.
یک مرکز درمانی مناسب می‌تواند:
مسیر درمان را کوتاه‌تر کند
رنج فرد را کاهش دهد
احتمال بازگشت مشکل را کمتر کند
کیفیت زندگی را چند برابر بهتر کند
اما یک انتخاب اشتباه می‌تواند:
مسیر درمان را طولانی و سخت کند
انگیزه فرد را نابود کند
اعتماد به فرآیند درمان را از بین ببرد
حتی شرایط را بدتر از قبل کند
این مقاله دقیقاً به همین موضوع پرداخته است:
چطور یک انتخاب اشتباه در مرکز درمانی، مسیر بهبودی را سخت‌تر می‌کند؟ و چگونه می‌توان بهترین انتخاب را انجام داد؟
همه مراکز درمانی شبیه هم نیستند.
برخی دارای تیم متخصص، برنامه درمانی علمی و فضای امن هستند.
برخی دیگر تنها یک ساختمان هستند بدون هیچ ساختار تخصصی.
مهم‌ترین تفاوت‌ها معمولاً در ۴ بخش دیده می‌شود:
درمانگر حرفه‌ای تفاوت جدی با فردی دارد که فقط دوره کوتاهی گذرانده است.
درمان علمی با درمان شفابخش‌های غیرعلمی کاملاً متفاوت است.
درمان بدون برنامه یعنی تلاش بدون نتیجه.
درمان نیازمند همراهی مداوم است، نه فقط چند جلسه.
هرگونه ضعف در این چهار بخش می‌تواند مسیر درمان را برای فرد سخت‌تر، طولانی‌تر، و پر از شکست‌های تکراری کند.
وقتی فرد به مرکزی مراجعه می‌کند که روش درمانی نامناسب دارد، نتیجه نگرفتن‌های پیاپی باعث می‌شود:
امید او کاهش یابد
احساس شکست کند
اعتمادش به درمان از بین برود
انگیزه ترک یا ادامه درمان را از دست بدهد
در برخی افراد این فرسودگی به نقطه‌ای می‌رسد که دیگر حاضر به هیچ درمانی نمی‌شوند.
مرکز درمانی ضعیف معمولاً برنامه‌ای برای:
مدیریت وسوسه
مقابله با محرک‌ها
کنترل هیجانات
آموزش خانواده
پیشگیری از سقوط
ندارد.
این یعنی فرد پس از پایان درمان، در مواجهه با اولین چالش واقعی زندگی، به رفتار قبلی بازمی‌گردد.
بازگشت‌های مکرر اعتماد به نفس فرد را نابود می‌کند.
بسیاری از مراکز غیرمتخصص، از مشاورانی استفاده می‌کنند که دانش علمی ندارند و توصیه‌های غیرحرفه‌ای می‌دهند. نتایج این توصیه‌ها ممکن است:
فرد را سردرگم کند
او را از مسیر درمان دور کند
احساس گناه یا ناتوانی در او ایجاد کند
گاهی حتی توصیه‌های اشتباه آسیب‌های جدی به همراه دارد.
یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات مراکز غیرحرفه‌ای این است که برای همه مراجعان از یک نسخه ثابت استفاده می‌کنند.
در حالی که:
هر فرد سابقه متفاوت دارد
عوامل محرک او متفاوت است
شدت مشکل متفاوت است
شخصیت افراد یکسان نیست
درمان باید منحصربه‌فرد، شخصی‌سازی شده و ویژه همان فرد باشد.
بیشتر مشکلات روانشناختی، از جمله اعتیاد، افسردگی، اضطراب و وسواس، پس از اتمام جلسات نیاز به پیگیری دوره‌ای دارند.
مرکز ضعیف بعد از پایان جلسات کار را رها می‌کند.
در نتیجه:
فرد حمایت ندارد
وضعیت روانی او کنترل نمی‌شود
با کوچک‌ترین چالش به نقطه صفر برمی‌گردد
تشخیص نادرست یعنی درمان اشتباه.
این یکی از مخرب‌ترین پیامدهاست.
اگر مشکل فرد درست تشخیص داده نشود:
دارو یا تمرین اشتباه داده می‌شود
زمان درمان هدر می‌رود
فرد آسیب جدید می‌بیند
تشخیص همیشه باید توسط متخصص آموزش‌دیده انجام شود.
فرد نیازمند درمان معمولاً در حالت روحی شکننده قرار دارد.
در چنین شرایطی:
سرعت تصمیم‌گیری بالا می‌رود
فرد دنبال راه‌حل سریع است
خانواده مضطرب‌اند و عجله می‌کنند
این عجله‌ها اغلب باعث انتخاب‌های اشتباه می‌شود.
در حالی که انتخاب مرکز مناسب باید با:
بررسی دقیق
پرسیدن سوال
آگاهی از روش درمان
شناخت تیم متخصص
بررسی امکانات
دیدن نتایج واقعی انجام شود.
مرکز مشاوره و روانشناسی مهرآفرین یکی از مراکز ترک اعتیاد است که بر پایه اصول کاملاً علمی، تخصص‌محور و انسان‌محور فعالیت می‌کند.
ویژگی‌های برجسته مهرآفرین:
متشکل از روانشناسان متخصص، درمانگران تحلیلی، شناختی-رفتاری، طرحواره‌درمانگر و مشاوران اعتیاد.
هیچ طرح درمانی ثابت و عمومی وجود ندارد.
برای هر فرد با توجه به:
سابقه
شدت مشکل
سبک زندگی
شخصیت
نیازهای احساسی و رفتاری
برنامه اختصاصی نوشته می‌شود.
در مهرآفرین، درمان پس از چند جلسه تمام نمی‌شود.
فرد تا رسیدن به تعادل کامل همراهی می‌شود.
درمان‌های مبتنی بر شواهد:
CBT، ACT، DBT، طرحواره‌درمانی، درمان انگیزشی، مهارت‌آموزی، خانواده‌درمانی و…
فضا، رفتار و رویکرد مهرآفرین بر سه اصل است:
احترام، آرامش، محرمانگی کامل.
برای بسیاری از افراد، همین فضا اولین قدم درمان است.
نکته مهم:
انتخاب نادرست به معنی غیرممکن شدن درمان نیست.
اما باعث می‌شود:
انرژی بیشتری صرف شود
زمان طولانی‌تر شود
هزینه بیشتر شود
امید و انگیزه کاهش یابد
فرد احساس خستگی روانی کند
درمان موفق نیازمند:
✔ مسیر درست
✔ متخصص درست
✔ محیط امن
است.
مثل:
«سه جلسه درمان کامل!»
«بدون سختی، بدون امکان بازگشت!»
«درمان قطعی ۱۰۰٪!»
این‌ها نشانه‌های خطر هستند.
همیشه باید بدانید درمانگر چه تحصیلات و تجربه‌ای دارد.
نظرات مردم یکی از بهترین منابع است.
درمان باید اختصاصی باشد.
مرکز باید بعد از پایان جلسات همچنان همراه فرد باشد.
آیا علمی است؟ مبتنی بر شواهد است؟
مدارک، تجربه، حوزه تخصصی.
اگر از ورود به مرکز حس بدی دارید، احتمالاً جای مناسبی نیست.
مرکز حرفه‌ای برنامه منظم پیگیری دارد.
مهم‌ترین چیز نتیجه است.
چطور انتخاب نادرست مرکز درمانی مسیر بهبودی را سخت‌تر می‌کند؟
چون:
تشخیص اشتباه اتفاق می‌افتد
درمان غیرعلمی ارائه می‌شود
برنامه درمانی ناقص است
محیط امن و حرفه‌ای وجود ندارد
حمایت و پیگیری کافی نیست
و فرد بارها شکست را تجربه می‌کند
اما خبر خوب این است که با انتخاب درست، مسیر درمان:
✔ کوتاه‌تر
✔ آسان‌تر
✔ همراه با امید
✔ نتایج پایدار
✔ بدون رنج‌های غیرضروری خواهد بود.
مرکز مشاوره و روانشناسی مهرآفرین دقیقاً با همین هدف ایجاد شده است:
تا درمان برای افراد ممکن، قابل اعتماد، علمی و پایدار باشد.
