تا حالا شده وسط یک کار مهم باشی، ولی یهو تمرکزت بپره و دیگه نتونی به ذهن برگردی؟ یا بخوای مطالعه کنی، اما ذهنت هزار جا باشه؟ اینها نشونههای آسیبدیدگی تمرکز هستن؛ مشکلی که خیلی وقتها خودمون بهطور ناخواسته باعثش میشیم!
در این مقاله از کلینیک روانشناسی مهرآفرین بررسی میکنیم که:
چطور عادتهای ساده روزمره تمرکز ذهنی ما رو نابود میکنن
چرا مغزمون دیگه کشش "تمرکز عمیق" نداره
و در نهایت راهکارهایی علمی برای بازسازی قدرت ذهنی و تمرکز
اعتیاد به نوتیفیکیشن، یکی از بدترین قاتلهای تمرکز محسوب میشه. هر بار که گوشیتو چک میکنی، مغزت باید مسیر جدیدی باز کنه، و این یعنی:
"توقف تمرکز، شروع پراکندگی ذهن."
حتی اگه فقط نوتیف رو نگاه کنی!
راهکار:
گوشی رو در زمان کار یا مطالعه توی حالت پرواز بذار.
در ساعت مشخصی از روز فقط پیامها رو بررسی کن.
خیلیها فکر میکنن "چندکار همزمان" نشونه بهرهوریه، اما حقیقت علمی اینه که مغز ما فقط در ظاهر میتونه همزمان چند کار انجام بده. در واقع شما با سوییچ دائم بین کارها باعث خستگی و فرسایش مغز میشی.
تحقیقات نشون داده مولتیتسکینگ باعث افت ۴۰ درصدی بازده ذهنی میشه.
راهکار:
اصل تمرکز عمیق (Deep Work) رو تمرین کن.
زمانبندی کن: هر بار فقط روی یک کار تمرکز کن و با تایمر Pomodoro کار کن.
کارهای مشابه رو با هم دستهبندی کن (Batching).
خواب ناکافی بهطور مستقیم روی حافظه، تمرکز و خلاقیت تاثیر منفی داره. کمخوابی نهتنها انرژی رو کاهش میده، بلکه مغزت رو وارد وضعیت بقا میکنه و تمرکز روی کارهای فکری رو کم میکنه.
راهکار:
حداقل ۷ تا ۸ ساعت خواب عمیق شبانه داشته باش.
یک ساعت پیش از خواب، موبایل و لپتاپ رو کنار بذار.
ساعت خواب و بیداریت رو تنظیم کن و بهش پایبند باش.
مغز ما عاشق وضوح و هدفمندیه. وقتی برنامه روزانه نداشته باشی، ذهن دائم بین انتخابهای مختلف سرگردونه. این یعنی: خستگی ذهنی، سردرگمی و کاهش تمرکز!
راهکار:
هر شب قبل از خواب، کارهای فردا رو بنویس.
از ابزارهایی مثل Notion، Google Calendar یا دفتر برنامهریزی استفاده کن.
کارهای مهم رو در ساعات طلایی مغز (صبح تا ظهر) انجام بده.
اگر بدون توقف کار کنی، در ظاهر مفیدی، اما در باطن داری مغزت رو میفرسایی. ذهن نیاز داره هر ۹۰ دقیقه یکبار استراحت کنه تا دوباره شارژ تمرکزی بگیره.
راهکار:
بعد از هر ۹۰ دقیقه کار، ۱۵ دقیقه استراحت کن (قانون الترادییَن).
توی تایم استراحت حتماً چشمهات رو از مانیتور دور کن و نفس عمیق بکش.
بهتره چند دقیقه راه بری یا حرکات کششی انجام بدی.
مهرآفرین، مرکز تخصصی مشاوره روانشناسی در حوزههایی مانند مدیریت استرس، بازسازی تمرکز، درمان اضطراب، مشاوره فردی و نوروتراپی، با بهرهگیری از روشهای علمی و تیمی از روانشناسان حرفهای، همراه شماست تا ذهنی شفافتر، متمرکزتر و آرامتر داشته باشید.
اگه حس میکنی مغزت دیگه مثل قبل کار نمیکنه، شاید وقتشه از یه متخصص کمک بگیری. ما اینجاییم تا بهت کمک کنیم تمرکز از دسترفتهات رو پس بگیری.
مدیتیشن روزانه
ورزش منظم (حداقل ۳ بار در هفته)
رژیم غذایی سالم با امگا۳
نوشیدن آب کافی
ترک چندوظیفگی
تمرین توجه کامل (Mindfulness)
تمرکز، یه توانایی ذاتی نیست؛ یه مهارته که با عادتهای درست تقویت میشه و با اشتباهات روزمره نابود. اگه تمرکزت کم شده و احساس میکنی مغزت توی مه گم شده، بدون که تنها نیستی. با شناخت ۵ اشتباه پنهان و انجام راهکارهایی ساده، میتونی دوباره ذهنت رو بازسازی کنی.
کلینیک روانشناسی مهرآفرین کنارته، برای ذهنی قدرتمند، تمرکزی پایدار و آرامشی عمیق.